Acta Palaeontologica Polonica

Nowe dane o uzębieniu jaszczurki Polyglyphanodon sternbergi (Scincomorpha)

Randall L. Nydam and Richard L. Cifelli

Acta Palaeontologica Polonica 50 (1), 2005: 73-78

Polyglyphanodon sternbergi Gilmore, 1940 to duża późnokredowa jaszczurka z Ameryki Pólnocnej odznaczająca się poprzecznie ustawionymi zazębiającymi się zębami. Początkowo opisywano je jako gładkie ostrza, ale niedawno odkryte nowe okazy ze stanowiska typowego i ponowne przebadanie oryginalnego materiału ujawniło drobne, nieregularne piłkowanie krawędzi dłutowatych zębów P. sternbergi, podobne wielkością do piłkowania zębów współczesnej roślinożernej jaszczurki, legwana zielonego (Iguana iguana) i zapewne także służyły do ścinania roślin, ale dzięki poprzecznemu ustawieniu i zachodzeniu na siebie, zęby P. sternbergi mogły też w pewnym stopniu służyć do wstępnej obróbki pokarmu w jamie gębowej. Ponadto obecność poprzecznie ustawionych zębów o V-kształtnych krawędziach tnących w przedniej części szeregu zębowego P. sternbergi stanowi dodatkową cechę uzębienia P. sternbergi łączącą ten gatunek z Dicothodon moorensis, Bicuspidon numerosus i Peneteius aquilonoius; kredowymi przedstawicielami podrodziny Polyglyphandontinae z Ameryki Północmej. Wydaje się więc, że swoiste uzębienie jaszczurek z końca kredy Polyglyphanodon sternbergi (duże zęby o poprzecznie zorientowanych piłkowanych krawędziach) i Peneteius aquilonius (drobne zęby o specjalizacji przypominającej ssaczą) wywodzi się z dwuguzkowych poprzecznie ustawionych zębów o V-kształtnych ostrzach.

Key words: Squamata, Polyglyphanodontinae, Polyglyphanodon, dentition, Cretaceous, North America.

Randall L. Nydam [rnydam@midwestern.edu] Arizona College of Osteopathic Medicine, Midwestern University, 19555 N. 59th Ave., Glendale, AZ 85308, USA; Richard L.Cifelli [rlc@ou.edu] Oklahoma Museum of Natural History, 2401 Chautauqua Ave., Norman, OK 73072, USA.